Διατροφική Αξία των Ελληνικών τυριών ΠΟΠ

Ο συνδυασμός των προϊόντων αυτών με βασικά συστατικά στοιχεία της υγιεινής του ανθρώπου, που ευνοούν ισόρροπες λειτουργίες του οργανισμού του, μέσω και των κανόνων και οδηγιών του σύγχρονου μοντέλου της Μεσογειακής Διατροφής, αποτελούν βασικό κριτήριο για την επιλογή των αιγοπρόβειων τυριών ΠΟΠ (φέτα, γραβιέρα Κρήτης & κεφαλογραβιέρα ) ποιμενικής εκμετάλλευσης, ως απαραίτητο διατροφικό προϊόν.

Πρόσφατες μελέτες του Αμερικανού Καθηγητή Dean Ornish και συνεργατών του που έγινε στις ΗΠΑ σε άτομα που έπασχαν από βαριά στεφανιαία νόσο και δεν ήταν δυνατό να χειρουργηθούν, διότι δεν το επέτρεπε η γενική τους κατάσταση. Εφαρμόσθηκε δίαιτα μεσογειακού τύπου και παρατηρήθηκε σαφής κλινική βελτίωση.

Η έρευνα του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Dafne (το οποίο καταγράφει τις διατροφικές συνήθειες των Ευρωπαίων πολιτών) συστήνει ημερήσια κατανάλωση γαλακτοκομικών 55-60 γρ., δείκτης ο οποίος υποδεικνύεται και από τον Π.Ο.Υ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας).

Είναι κατανοητό ότι καμία τροφή ή ακόμα, καμία ομάδα τροφών, όταν καταναλώνεται μόνη της, δεν είναι επαρκής για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Ο συνδυασμός των τροφών είναι απαραίτητος, για να εφοδιαστεί ο οργανισμός με όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Το δεδομένο αυτό συνηγορεί ότι το τυρί, σε συνδυασμό με ψωμί ή με φρούτα μπορεί να αποτελέσει ένα πλήρες ενδιάμεσο γεύμα με πολύ σημαντικά οφέλη για τον άνθρωπο.

Οι μελέτες δείχνουν ότι αν ένα παιδί καταναλώνει 60 γραμμάρια τυρί την ημέρα, έχει καλύψει ένα μεγάλο ποσοστό των αναγκών του σε πρωτεΐνες, τα 3/5 σε ασβέστιο, και το 1/4 σε βιταμίνη Α.

Το τυρί παρέχει ακόμη στον παιδικό οργανισμό μια σημαντική ποσότητα φωσφόρου, σιδήρου, και βιταμίνης Β και D. Δίκαια λοιπόν το τυρί είναι από τις τροφές που επιβάλλονται στην καθημερινή διατροφή του παιδιού.

Οι καταναλωτές των χωρών της Βόρειας Ευρώπης δεν χρησιμοποιούν στο διαιτολόγιο τους τα τυριά Μεσογειακής προέλευσης. Οι διατροφικές τους συνήθειες ήταν και είναι προσαρμοσμένες σε άλλους τύπους τυριών που παραδοσιακά παράγονται στις χώρες αυτές, αποκλειστικά από αγελαδινό γάλα. Τα τυριά των χωρών που ακουμπούν την Μεσόγειο, όπου υπάρχει μεγάλη παράδοση στην παρασκευή και κατανάλωση τους, αντιπροσωπεύουν στην λίστα των 126 τυριών (ΠΟΠ) που υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη τα 108. η Ελλάδα κατέχει την 3η θέση με 20 τυριά ΠΟΠ με κυρίαρχα την Φέτα και την Γραβιέρα.

Ο όρος «Μεσογειακή Διατροφή» περιγράφει τις διατροφικές συνήθειες των λαών της Μεσογείου οι οποίες διαφοροποιούνται μεταξύ τους και θεωρείται ο πλέον ενδεδειγμένος από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα. Οι έρευνες που έχουν γίνει διεθνώς φέρουν την Κρητική Δίαιτα ως το καλύτερο και πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα της «Μεσογειακής Διατροφής». Η Κρητική Διατροφή θεωρείται στις μέρες μας ιδανική αφού εξασφαλίζει καλή υγεία και μακροβιότητα.

Από έρευνες που διεξάχθηκαν στη δεκαετία του 50 ανακαλύφθηκε το εξαιρετικό επίπεδο υγείας των Κρητικών. Το γεγονός αυτό αποδόθηκε καθαρά στις διατροφικές συνήθειες των κατοίκων του νησιού. Σήμερα είναι πλέον αποδεκτό ότι οι άνθρωποι που τρέφονται με τον πατροπαράδοτο τρόπο είχαν πολύ λιγότερες πιθανότητες να προσβληθούν από καρδιαγγειακά νοσήματα.

Στον παρακάτω πίνακα παρατίθενται στοιχεία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (1987) από τα οποία προκύπτει ότι οι θάνατοι ήταν πολύ λιγότερα στην Κρήτη σε σχέση με άλλες χώρες.

Το πρόβειο και το αγελαδινό γάλα παρουσιάζουν σημαντικές ποσοτικές και ποιοτικές διαφορές μεταξύ τους στο άρωμα, στη γεύση, στη χημική σύσταση και στα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. Το στοιχείο αυτό αποτελεί την ειδοποιό διαφορά των δύο προϊόντων.

Ανάλογα με την μεθοδολογία τα τυριά περιέχουν 10 - 30 % πρωτεΐνες. Για το λόγο αυτό τα τυριά έχουν μεγάλη βιολογική αξία και ενδείκνυνται για τη διατροφή κυρίως των παιδιών, που έχουν μεγαλύτερες ανάγκες σε αμινοξέα από τους ενήλικες. Τα τυριά περιέχουν επίσης λιπαρά και αλάτι. Τα λιπαρά ανάλογα με το είδος των τυριών μπορεί να κυμαίνονται από 0% σε κάποια φρέσκα τυριά μέχρι 35% σε κάποια τυριά εμπλουτισμένα με κρέμα. Το αλάτι πάλι συντελεί στη γεύση του τυριού και βοηθά στη συντήρησή του. Τα τυριά είναι επίσης άριστη πηγή ασβεστίου. Η περιεκτικότητα των τυριών σε ασβέστιο ποικίλει ανάλογα με την υγρασία που περιέχουν και τον τρόπο παρασκευής τους. Το ασβέστιο των τυριών, όπως και του γάλακτος, αφομοιώνεται εύκολα από τον ανθρώπινο οργανισμό. Αξιοσημείωτη είναι η περιεκτικότητα των τυριών σε βιταμίνες Α, D και Ε.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, τα αιγοπρόβεια τυριά, στην Ελλάδα σήμερα αποτελούν τροφή από μόνα τους. Στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες τα τυριά καταναλώνονται κυρίως σαν επιδόρπια ή ορεκτικά.